Dalgıç Pompa Nedir ?

Dalgıç pompa, işlenecek sıvı ya da ortamın içinde çalışan pompa çeşitlerinden birine verilen isimdir. Motor, pompa gövdesine bitişik olacak şekilde monte edilmiştir. Dalgıç pompa direkt sıvı ile temas halinde olduğundan motor birtakım teknik özelliklere göre donatılmıştır. Bu teknik özelliklerden biri su geçirmez muhafazasıdır. Ayrıca kısa devreye neden olabilecek herhangi bir sıvının içeri girmesini önleyecek ve hasara karşı koruyacak yağ ile doldurulmuştur. Dalgıç pompa yağı sayesinde sıvının içeri sızması önlenir ve olası tehlikelerin de büyük ölçüde önüne geçilmiş olur. Bağlantı yerleri hava ve su geçirmeyecek şekilde dizayn edilmiştir. Yapılan izole çalışması ile de sızdırmazlık özelliği kazandırılmıştır. Dalgıç pompaları bu kadar kullanışlı ve avantajlı yapan özelliklerden biri de dış etkenlere maruz kalmadan çalışacak şekilde tasarlanmış olmalarıdır diyebiliriz. Dalgıç pompa kullanım alanlarını şu şekilde sıralayabiliriz;

• Su temin edilmesi gereken alanlar
• Sulama ve sprinkler sistemleri (yağmurlama sistemleri)
• Yeraltı suyu seviye kontrolü ve tespiti çalışmaları
• Isı pompası uygulamalarındaki temiz ya da az kirli suların basınçlandırılması
• Süs havuzları ve fıskiyeler
• Küçük çaplı keson ya da derin kuyular
• Tüneller

Dalgıç pompa iç yapısı

Dalgıç pompa nasıl çalışır sorusunun yanıtı için dalgıç pompa çalışma prensibine bir göz atalım. İçme amaçlı ya da sulama için bir kuyu kullanıyorsanız zaten yüksek ihtimal bir dalgıç pompa kullanmış olursunuz. Dalgıç pompanın özelliklerinden biri tamamen daldırılmış halde çalışmak üzere tasarlanmış olmasıdır. Adının “dalgıç” olması da buradan geliyor. Bir tür santrifüj pompa diyebiliriz. Yanı sıra alt pompa, elektrikli dalgıç pompa olarak da isimlendirmek mümkün. Mevcut kaynakların yetersiz olduğu durumlarda ya da yer altı sularının çıkarılması gerektiği zamanlarda çok önemli bir ekipmandır. Özellikle içme ve kullanma suları tedariğinde sorunsuz çalışmasının yanı sıra ekonomiktir. Sağlam ve uzun ömürlü bir yapısı vardır. Bahçe ve tarım alanlarının sulanmasında önemli bir paya sahiptir. Özelikle turistik şehirlerde, çok fazla turist akımının yaşandığı bölgelerde sağlam bir “güvencedir” çünkü su sorununun giderilmesinde büyük bir yardımcıdır. Genellikle derin kuyu ve tünellerde kullanıma uygun olan pompalar aynı zamanda sulama ve su temin işlemleri için de kullanılır. Dalgıç pompa çalıştırıldıktan sonra derin kuyularda su çekme işlemi gerçekleşebilir. Bunun için kuyunun tabanına, dibine kadar inilmesine gerek yoktur. Dipten 2 metre yüksek olacak şekilde monte işlemi yapılabilir. Sıcaklık derecesi yaklaşık 30 dereceye kadar olan akışkanlar için kullanılması gerekiyorsa, dalgıç pompa ona göre seçilmelidir. Örneğin havuz ya da su depolarında kullanılacak olan dalgıç pompalar için soğutma gömleği bulunması gerekebilir. Manometre önemli bir detaydır böylece dalgıç pompa çalışması izlenebilir. Akım ve voltajların izlenmesi için de birtakım cihazlara ihtiyaç vardır. Örneğin voltmetre ya da ampermetre cihazları gibi. Dalgıç pompalardaki sızdırmaz motor, pompa gövdesinde yer alan pervaneyi döndürür. Pervane döndüğü sırada, çark sıvıyı hızlandırır ve tahliye hattına doğru zorlar. Dalgıç pompalar havada çalışmazlar çünkü bu şekilde tasarımları yapılmamıştır. Tamamen suyun altında çalışacak şekilde tasarlanmıştır.

Dalgıç pompa arıza tespiti

Eğer kullandığınız dalgıç pompa, akışkan basma işlemlerinde yetersiz kalıyorsa bu duruma sebep olan birden fazla neden olabilir. Çıkış vanası kapalı olabilir ya da basma borusu hasar almış olabilir. Yanı sıra emiş ağzı bağlantısını oluşturan süzgeç de tıkanmış olabilir bunların hepsi dalgıç pompa arızasına yol açabilir. Eğer dalgıç pompa basma yüksekliği yetersiz ise bu durum, kuyu su seviyesinin düşük olduğunu gösterebilir. Dalgıç pompalar yukarıda da sözünü ettiğimiz gibi dış etkenlere maruz kalmayacak şekilde tasarlanmıştır ancak olası bir kaçak durumuna karşı gereken ön güvenliğin ve önlemlerin de alınması gerekir. Dalgıç pompa arızaları ile devam edelim. Yukarıda saydıklarımızın yanı sıra, dalgıç pompa arızalarından birkaçını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz;

• Pompa ya da çek valf tıkanmış olabilir. Bu durumda pompayı kuyudan çıkarıp onarımını yapmanız gerekir.
• Pompa çok düşük devirde çalışıyor olması muhtemeldir. Düşük voltaj ya da dengesizlik olup olmasını kontrol etmeniz gerekebilir.
• Tesisatta kaçak olmuş olabilir. Her bakımdan iyi bir inceleme gerektirir.
• Mil ya da kaplin kırılmış olabilir. Pompayı kuyudan çıkarıp kontrol edin ya da gerekiyorsa mili ya da kaplini yenileyin.
• Basınç şalteri arızalı olabilir ya da ayarları yanlış olabilir.
• Pompa çarkları tıkanmış olabilir bu durumda pompayı kuyudan çıkarıp kontrol etmeniz önerilir.
• Eğer termik koruma sistemi devreye giriyorsa bu durumda emiş süzgeci, pompa elemanları ya da çek valfi temizlemeniz gerekebilir çünkü pompa bloke halde olabilir.
• Eğer pompa gürültülü çalışıyorsa ve bu olağandışı bir duruma işaret ediyorsa bu durumda pompa elemanlarının tıkanmış olma ihtimali göz önünde bulundurulmalıdır.

Dalgıç pompa çeşitleri

Masgrup olarak 4 tipte dalgıç pompası sunuyoruz; BRN Serisi, BRX Serisi, EnduroLite ve Enduro. Şimdi gelin dalgıç pompaların özelliklerine yakından göz atalım.

• BRN Serisi

Bakım gerektirmeyen ve suya batırılmış olarak çalışması nedeniyle ek bir hazırlık gerektirmezler. Su altında çalışırlar bu nedenle gürültü ve titreşime neden olmazlar. Daha az insan kaynaklı hataya maruz kalırlar böylece rahat bir çalışma sağlarlar. Kullanım alanlarını şu şekilde sıralayabiliriz; temiz su için basınçlandırma, sulama sistemleri, sıra su temini, yeraltı suyu düşürücü, endüstriyel uygulamalar.

• BRX Serisi

Bakım gerektirmeyen dalgıç pompa çeşitlerindendir. Suya batırılmış olarak çalışırlar bu nedenle gürültü ve titreşimleri yoktur. Pompa ve motor müdahale edilmeyen koşullarda olduğu için olası insan kaynaklı hatalar da en aza indirgenmiş olur. Kullanım alanları BRN Serisi dalgıç pompalar ile aynıdır; temiz su için basınçlandırma, sulama sistemleri, sıra su temini, yeraltı suyu düşürücü, endüstriyel uygulamalar.

• EnduroLite

 ENDURO 50, 100, 150 Lite Serisi pompala, monofaze elektrikli, kurulumu kolay ve otomatik çalışan pompalardır. Aynı zamanda flatörlü drenaj dalgıç pompalardır. 50 Hz ve 60 Hz frekanslarında imal edilirler. Sıvı sıcaklıkları 0 ila 30 derece aralığındadır. Koruma sınıfı IP 68’dir. İzolasyonu CI.F, kablo uzunluğu ise 10 m’dir. Mekanik salmastra Silisyum / Silisyum’dur.

• Enduro

ENDURO dalgıç pompalar TS 12599 standardına uygun olarak tasarlanmış ve üretimi yapılmaktadır. Elektrik motor sargılarında TS 60085:2011’ e uygun F yalıtım sınıfında kablo kullanılmıştır. TS 3033 EN 60529’ a uygun IP 68 koruma sınıfına sahip 2, 4 veya 6 Kutuplu bir asenkron motor kullanılarak kullanıcı ve motor güvenliği ön planda tutulmuştur. Özel çark tasarımları ile değişik alanlarda kullanım olanağı ve çark yapılarına bağlı olarak farklı pis su sıvılarının basılabilme özelliği vardır. Modern döküm ve imalat teknolojisi ile üretilmiş olan ENDURO dalgıç pompalar, uygulama alanlarına göre ve müşteri taleplerine göre farklı malzemelerden de imal edilebilmektedir. Pompa motor gövde bileşenlerinde ve motor besleme kablosunun gövdeye girdiği yerde sıvı sızdırmaması için gerekli önlemler
alınmıştır. Yaratıcı bir tasarıma sahip olan helisel yapıdaki salmastra kutusu, pis su içerisinde bulunan katı parçacıkları mekanik salmastradan uzak tutarak, mekanik salmastrayı korur ve uzun bir çalışma ömrü sunar. Pompa içerisinde, mekanik salmastradan veya herhangi bir sebeple oluşabilecek kaçakları erken şekilde uyaran su kaçağı elektrodu kullanılmaktadır. Termistör kullanımı sayesinde motorun aşırı ısınmasına karşı koruma sağlanır. Pompada, TS EN 50525-2-21 standardına uygun özel H07RN-F tipi kablolar kullanılır. Bu kabloların damar renkleri HD 308’ e göre seçilmiştir ve izole malzemesi olarak pis suyun korozif özelliğine karşı dayanıklı EI4 Tipi (EPR) kauçuk kullanılmıştır.